Dat blijkt uit onderzoek van Het
Financieele Dagblad onder 21 AEX-fondsen. Shell, Reed Elsevier, Unilever
en ArcelorMittal zijn buiten beschouwing gelaten omdat commissarissen er een
zwaardere verantwoordelijkheid (en dito beloning) hebben. Deze bedrijven
hanteren een ander besturingsmodel, waarbij management en toezichthouders
gezamenlijk het bestuur vormen (de zogeheten one-tier board).

Het afgelopen jaar steeg de beloning voor de rvc bij de AEX-fondsen met
gemiddeld 5 procent ten opzichte van 2008. Bank-verzekeraar ING spant de
kroon met een totale vergoeding van euro 1,1 miljoen over 2009. Het bedrijf
had liefst zeventien interne toezichthouders, onder wie Wim Kok, die
afscheid nam, en Jan Hommen, die doorschoof naar het bestuur.

Niet alleen steeg de basisvergoeding voor raden van commissarissen de
afgelopen zeven jaren, met met circa 49 procent (het basisloon van de ceo
steeg over dezelfde periode met 25 procent). Ook de vergoeding voor apart
commissiewerk, zoals voor het audit-comité, liep snel op.

Gespecialiseerde commissies
Om de kwaliteit van het toezicht naar een hoger plan te tillen, eist de
code-Tabaksblat voor goed ondernemingsbestuur sinds 2003 dat er aparte,
gespecialiseerde commissies zijn voor onder andere beloning, benoemingen en
financiën. Dat levert tot euro 10.000 extra op voor een gewoon lidmaatschap
en euro 20.000 voor het voorzitterschap van het auditcomité.

Het belang van commissiebeloning blijkt ook uit het toegenomen gewicht dat
andere vergoedingen dan het basisloon, zoals commissiewerk, reiskosten en
presentiegeld, op het totaal uitmaken. Was dat in 2003 nog 7 procent,
inmiddels bedraagt dat circa 27 procent. Verder valt op dat er geen
uniformiteit is wat betreft reiskostenvergoeding en het presentiegeld. Niet
elke onderneming splitst deze kosten uit. Soms wordt het presentiegeld
vervangen door de commissiebeloning.

Bankencode
De verhoging van de beloning is een direct gevolg van de eisen die sinds de
debacles bij Ahold en Shell in codes worden gesteld aan het werk van
commissarissen. In de dit jaar van kracht geworden bankencode worden
bijvoorbeeld eisen gesteld aan de deskundigheid en betrokkenheid van
commissarissen op het terrein van risicomanagement en beloning.

De toegenomen verantwoordelijkheid en het toegenomen tijdsbeslag vertalen zich
ook in de honorering van de president-commissaris. Die is in de afgelopen
zeven jaar met 67 procent gestegen naar gemiddeld 75.000 euro. Bij
AkzoNobel, ontving voorzitter Karel Vuursteen voor zijn werk in 2009 115.000
euro. Voorganger Aarnout Loudon moest het in 2003 doen met 56.000 euro.

Voorzittersvergoeding
Bij het vooral in Nederland actieve KPN krijgt de voorzitter 95.000 euro,
waarmee het beter betaalt dan een internationale gigant als Heineken (66.000
euro). Overigens nam de voorzittersvergoeding bij de 21 onderzochte fondsen
over het afgelopen jaar 2009 met maar 1 procent toe. Ondanks de toegenomen
eisen is het aantal leden van een rvc nauwelijks toegenomen. Lag het
gemiddelde in 2003 op zeven, nu zijn dat er acht

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl